Du học là một trải nghiệm thú vị và mang tính chuyển đổi, mang đến cho sinh viên cơ hội trải nghiệm những nền văn hóa mới, có được nhiều góc nhìn đa dạng và nâng cao triển vọng học tập và nghề nghiệp của mình. Trong số những điểm đến hàng đầu dành cho sinh viên quốc tế, Úc (ở châu Đại Dương) và Canada (ở châu Mỹ) tuy có khoảng cách xa nhau nhưng đều nổi bật với hệ thống giáo dục chất lượng cao, môi trường đa văn hóa sôi động và cộng đồng thân thiện. Tuy nhiên, việc cân nhắc lựa chọn giữa hai quốc gia này có thể là một thách thức vì mỗi quốc gia đều có những lợi ích và điểm mạnh riêng. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng chúng tôi khám phá hai “cường quốc du học” này nhé.
Úc: Trung tâm học thuật xuất sắc của thế giới
Úc từ lâu đã là một trong những điểm đến hàng đầu cho sinh viên quốc tế, với hơn 480.000 sinh viên quốc tế vào năm 2023 (theo thông tin từ Bộ Giáo dục Úc). Nước này có sáu trường đại học nằm trong top 100 thế giới theo Bảng xếp hạng Đại học QS năm 2024, bao gồm Đại học Melbourne (hạng 14), Đại học Quốc gia Úc (ANU) (hạng 30), và Đại học Sydney (hạng 19). Điểm mạnh của Úc trong nghiên cứu đặc biệt nổi bật ở các lĩnh vực như khoa học y tế, nông nghiệp và nghiên cứu môi trường. Chẳng hạn, Đại học Queensland nổi tiếng toàn cầu về nghiên cứu phát triển vắc xin, góp phần vào việc phát triển vắc xin COVID-19. Các trường đại học Úc nổi tiếng với tiêu chuẩn cao và phương pháp giảng dạy sáng tạo, thường khuyến khích sự hợp tác và tư duy phản biện. Các dự án và bài thuyết trình nhóm rất phổ biến, vì vậy việc thoải mái với công việc nhóm sẽ rất có lợi.
Ngoài chất lượng học thuật, hệ thống giáo dục của Úc còn nổi tiếng với các dịch vụ hỗ trợ sinh viên mạnh mẽ, bao gồm các văn phòng dành cho sinh viên quốc tế tại các trường đại học, cung cấp các chương trình định hướng, tư vấn và hỗ trợ học thuật. Sự chú trọng vào phúc lợi sinh viên thường được các chuyên gia giáo dục khen ngợi, chẳng hạn như Tiến sĩ Sean Gallagher, một chiến lược gia giáo dục tại EdTech Lab, người đã nhận xét: “Úc là một trong những quốc gia có hệ sinh thái hỗ trợ sinh viên quốc tế tốt nhất thế giới, sinh viên không chỉ được nhận các hỗ trợ liên quan tới giáo dục mà còn được nhận cả những hỗ trợ khác mang tính hệ thống và toàn diện”.
Học bổng là điều quan trọng đối với nhiều sinh viên Việt Nam. Ngoài học bổng Australia Awards bao gồm học phí, vé máy bay và chi phí sinh hoạt, các trường đại học như Đại học Monash còn cung cấp các học bổng khác như Học bổng Lãnh đạo Quốc tế Monash bao gồm 100% học phí. Những học bổng này giúp việc học tập tại Úc trở nên dễ tiếp cận hơn cho các sinh viên tài năng từ các quốc gia như Việt Nam. Vào năm 2023, hơn 1.000 sinh viên Việt Nam đã nhận học bổng từ chính phủ và các trường đại học để du học tại Úc, con số này vẫn đang tiếp tục tăng hằng năm.
Về chi phí sinh hoạt, chính phủ Úc khuyến nghị một mức tối thiểu là 21.041 đô la Úc/năm (tương đương 358 triệu đồng/năm), tức 1.754 đô la Úc/tháng (tương đương 30 triệu đồng/tháng) để trang trải chi phí sinh hoạt. Tuy nhiên, các thành phố như Sydney và Melbourne có chi phí sinh hoạt cao hơn, với mức chi tiêu trung bình khoảng 2.000 đô la Úc/tháng (tương đương 34 triệu đồng/tháng) cho sinh viên. Ngược lại, các thành phố nhỏ hơn như Adelaide và Brisbane lại có chi phí hợp lý hơn, trung bình khoảng 1.400 đô la Úc/tháng (tương đương 24 triệu đồng/tháng). Ngoài ra, tiền thuê nhà và chi phí hàng ngày tại Úc cũng có thể tăng nhanh, khiến việc lập ngân sách cẩn thận trở nên quan trọng.
Sinh viên cũng có thể làm việc bán thời gian để tự trang trải. Quy định làm việc trong thời gian học tại Úc cho phép sinh viên quốc tế làm việc tối đa 40 tiếng/2 tuần trong học kỳ và không giới hạn số giờ trong kỳ nghỉ học. Nhiều sinh viên tìm được việc làm trong các lĩnh vực bán lẻ, nhà hàng hoặc nghiên cứu tại trường; điều này không chỉ giúp trang trải chi phí mà còn mang lại kinh nghiệm làm việc quý giá. Chẳng hạn, một TikToker có tiếng vốn là một du học sinh Việt Nam tại Đại học Melbourne đã từng chia sẻ trên mạng xã hội rằng chính công việc bán thời gian tại một công ty sinh học địa phương đã giúp cô có được vị trí toàn thời gian sau khi tốt nghiệp.
Chuyển đến Úc để học là một cuộc phiêu lưu thú vị. Úc là một xã hội đa chủng tộc, đa dân tộc, đa văn hóa với người dân đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Tại đây, cộng đồng người Việt cũng phát triển tương đối mạnh mẽ. Nét đa dạng của xã hội Úc được tôn vinh thông qua nhiều lễ hội và sự kiện văn hóa. Người Úc nhìn chung thân thiện và không kiểu cách, họ thường gọi mọi người bằng tên riêng của nhau, ngay cả trong môi trường chuyên nghiệp. Sự đúng giờ rất được coi trọng, vì vậy hãy cố gắng đến đúng giờ trong các cuộc hẹn và lớp học. Người Úc coi trọng sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, họ thường dành thời gian cho các hoạt động giải trí như tiệc nướng, đi chơi bãi biển và thể thao. Ẩm thực Úc cũng đa dạng, phản ánh màu sắc đa văn hóa và bạn sẽ tìm thấy sự kết hợp giữa các món ăn truyền thống của Úc và các món ăn quốc tế, bao gồm cả các món ăn Việt phổ biến.
Úc có hệ thống giao thông công cộng tiện lợi, bao gồm xe buýt, tàu hỏa và xe điện. Vì vậy, bạn nên làm quen với các phương tiện giao thông địa phương tại thành phố của mình. Đất nước này có lịch sử và văn hóa bản địa phong phú, và điều quan trọng là phải tôn trọng và ghi nhận, bảo vệ truyền thống của vùng đất này.
Có nhiều mạng lưới hỗ trợ dành cho sinh viên quốc tế tại Úc, bao gồm các hội nhóm sinh viên Việt Nam, có thể giúp bạn thích nghi với cuộc sống ở Úc và mang lại cảm giác cộng đồng. Mặc dù tiếng Anh là ngôn ngữ chính, tiếng Anh Úc có hệ thống cách diễn đạt và tiếng lóng riêng, có thể mất một thời gian để làm quen. Úc cũng có tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe cao và với tư cách là sinh viên quốc tế, bạn sẽ cần phải có Bảo hiểm y tế cho sinh viên nước ngoài (OSHC) để được tiếp cận các dịch vụ y tế.
Canada: Đất nước của những cơ hội
Canada luôn được xếp hạng là một trong những quốc gia thân thiện nhất với sinh viên quốc tế, với hơn 800.000 sinh viên quốc tế vào năm 2023. Sinh viên Việt Nam ngày càng lựa chọn Canada vì chất lượng giáo dục cao và lộ trình đến thường trú. Các trường đại học hàng đầu của Canada bao gồm Đại học Toronto xếp hạng 21 thế giới, Đại học British Columbia (UBC) xếp hạng 34 và Đại học McGill ở vị trí thứ 30. Những cơ sở này nổi tiếng với chất lượng học thuật, trong đó Đại học Toronto đặc biệt được biết đến với thế mạnh về kỹ thuật, khoa học máy tính và công nghệ sinh học. UBC, ngược lại, nổi tiếng với nghiên cứu về biến đổi khí hậu và bền vững, những lĩnh vực ngày càng quan trọng đối với sinh viên toàn cầu. Cũng như Úc, Canada có hệ thống giáo dục đề cao tư duy phản biện và nghiên cứu sâu. Các lớp học thường bao gồm các dự án nhóm và bài thuyết trình, vì vậy, bạn nên sẵn sàng tham gia các công việc nhóm trong lớp.
Các chuyên gia thường nhấn mạnh môi trường bao trùm của Canada như một yếu tố chính. Ông Paul Davidson, chủ tịch Universities Canada, đã nói trong một cuộc phỏng vấn: “Xã hội đa văn hóa của Canada, kết hợp với cam kết về xuất sắc học thuật, khiến đây trở thành một trong những điểm đến học tập được mong muốn nhất. Sinh viên từ khắp nơi trên thế giới cảm thấy được chào đón và hỗ trợ ở đây”.
Học bổng cũng là một yếu tố thu hút khác. Canada cung cấp nhiều tùy chọn, bao gồm học bổng sau đại học Vanier Canada, trị giá 50.000 đô la Canada/năm (tương đương 919 triệu đồng/năm) dành cho sinh viên tiến sĩ. Ngoài ra, sinh viên đại học có thể nộp đơn xin Học bổng Quốc tế Lester B. Pearson tại Đại học Toronto, bao gồm học phí, sách vở và hỗ trợ toàn bộ chỗ ở trong bốn năm. Những học bổng này có tính cạnh tranh nhưng mang lại sự hỗ trợ tài chính đáng kể cho sinh viên.
Chi phí sinh hoạt ở Canada khác nhau tùy theo thành phố. Ví dụ, sinh viên ở Toronto hoặc Vancouver đối mặt với chi phí cao hơn, với chi phí sinh hoạt hàng tháng (không bao gồm tiền thuê) khoảng 1.500 đô la Canada (tương đương 28 triệu đồng), trong khi các thành phố như Ottawa hoặc Montreal có chi phí sinh hoạt thấp hơn, trung bình khoảng 1.200 đô la Canada (tương đương 22 triệu đồng). Cộng đồng sinh viên Việt Nam đã nhận thấy rằng sống ở các thành phố nhỏ hơn mang đến trải nghiệm tiết kiệm hơn nhưng vẫn phong phú, với việc tiếp cận giáo dục chất lượng cao và một cộng đồng mạnh mẽ.
Canada cũng cho phép sinh viên quốc tế làm việc tối đa 20 tiếng/tuần trong năm học và toàn thời gian trong kỳ nghỉ học. Hơn nữa, Giấy phép làm việc sau tốt nghiệp (PGWP) của Canada cho phép các sinh viên tốt nghiệp ở lại và làm việc tại Canada trong tối đa ba năm, là một lợi thế quan trọng cho những ai muốn tích lũy kinh nghiệm làm việc hoặc muốn trở thành “thường trú nhân” thông qua các chương trình như Express Entry. Chẳng hạn, có những trường hợp sinh viên nước ngoài tốt nghiệp từ những trường đại học “top” như Đại học British Columbia đã chuyển thành công từ PGWP sang thường trú và hiện đang làm việc tại các công ty công nghệ ở Vancouver.
Chuyển đến Canada để học cũng là một cơ hội thú vị khi đất nước này cũng nổi tiếng với chủ nghĩa đa văn hóa, vô cùng thích hợp để chào đón sinh viên quốc tế. Bạn sẽ tìm thấy cộng đồng người Việt Nam hoạt động sôi nổi tại các thành phố lớn như Toronto, Vancouver và Montreal để vơi bớt nỗi nhớ nhà và kết nối với đồng hương.
Người Canada nói chung thân thiện, lịch sự và dễ gần, họ cũng thường gọi mọi người bằng tên riêng ngay cả trong môi trường chuyên nghiệp. Người Canada cũng coi trọng sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Mặc dù họ có xu hướng làm việc chăm chỉ, tận tâm nhưng họ cũng dành nhiều thời gian cho các hoạt động giải trí. Các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài, trượt tuyết và trượt băng rất phổ biến ở Canada, đặc biệt là khi đất nước này có cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Ẩm thực Canada cũng rất đa dạng, bạn có thể dễ dàng bắt gặp những bữa ăn kết hợp các món ăn truyền thống của Canada và ẩm thực quốc tế.
Giao thông công cộng ở Canada được đánh giá cao với hệ thống xe buýt, tàu hỏa và tàu điện ngầm có sẵn ở hầu hết các thành phố. Bạn nên làm quen với các phương tiện giao thông địa phương tại thành phố của mình để việc di chuyển trở nên dễ dàng hơn. Canada cũng có lịch sử và văn hóa bản địa phong phú, và mọi người đều được tôn trọng.
Có nhiều mạng lưới hỗ trợ dành cho sinh viên quốc tế, bao gồm cả các hội sinh viên Việt Nam. Các nhóm này có thể giúp bạn thích nghi với cuộc sống ở Canada và mang lại cảm giác thân thuộc.
Trong khi tiếng Anh và tiếng Pháp là ngôn ngữ chính thức, tiếng Anh Canada có tiếng lóng và cách diễn đạt riêng, có thể mất một thời gian để làm quen.
Canada có tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe cao và là một sinh viên quốc tế, bạn sẽ cần có bảo hiểm y tế để được tiếp cận các dịch vụ y tế. Nổi tiếng với mùa đông khắc nghiệt, bạn có thể cần phải chuẩn bị tốt để làm quen với cuộc sống ở Canada. Hệ thống chăm sóc sức khỏe nhìn chung là tốt nhưng các yêu cầu về bảo hiểm y tế cho sinh viên quốc tế có thể khác nhau tùy theo từng vùng và điều này có thể gây ra một số bất tiện.
Có thể thấy cả Úc và Canada đều cung cấp cho sinh viên Việt Nam nói riêng và sinh viên quốc tế nói chung những cơ hội giáo dục tuyệt vời cùng môi trường đa văn hóa sôi động. Các trường đại học được xếp hạng toàn cầu của Úc, hệ thống hỗ trợ toàn diện và triển vọng việc làm mạnh mẽ khiến đây trở thành sự lựa chọn hàng đầu cho những ai tìm kiếm giáo dục chất lượng cao trong môi trường năng động. Trong khi đó, Canada mang đến một trải nghiệm học thuật tương đương nhưng tiết kiệm hơn, với những lộ trình rõ ràng để sinh viên có thể thường trú tại đây và xây dựng sự nghiệp lâu dài.