Chỉ 7 phút “bắt trọn” kiến thức về câu bị động

Trong kiến thức tiếng Anh phổ thông nói chung, và kiến thức lớp 8 nói riêng, câu bị động là mảng kiến thức lớn và trọng tâm nhất. Đây đồng thời cũng là phần kiến thức khó, thường “gây khó dễ” không ít cho người học trong các bài kiểm tra đánh giá năng lực tiếng Anh.

Câu bị động là gì?

Nếu như ở các lớp dưới, các em học sinh đã được giới thiệu về khái niệm “Chủ ngữ” là “Chủ thể của hành động”, thì khi học về câu bị động, các em sẽ được biết một khái niệm “Chủ ngữ” mới, đó là “Chủ ngữ là đối tượng hướng đến của hành động.”

Ví dụ:

Câu 1: He shouted at me. (Anh ấy hét vào mặt tôi)

• Ở đây, chủ ngữ “He” là người thực hiện hành động “hét vào mặt tôi.”

Câu 2: I was shouted at by him. (Tôi vừa bị hét vào mặt bởi anh ấy.) hoặc có thể dịch là (Tôi vừa bị anh ấy hét vào mặt.)

• Ở đây, chủ ngữ “I” lại là đích đến của hành động “hét vào mặt.”
• Như vậy, cùng là 1 hành động “hét vào mặt”, xoay quanh 2 đối tượng “anh” và “tôi”, nhưng 2 câu nói đã có cách diễn đạt khác nhau khi chuyển từ thể chủ động sang bị động.

Mặc dù cùng diễn đạt chung một ý nghĩa, 2 câu ví dụ phía trên lại truyền tải những ý nghĩa bên lề khác nhau.

Cụ thể, trong câu chủ động ở ví dụ 1, đây hoàn toàn là câu nói bình thường mang tính tường thuật lại hành động. Ở câu 2, khi đảo đối tượng đích đến của hành động lên trước, câu bị động này lại khiến người đọc chú ý hơn vào đối tượng “I”, tức nhấn mạnh đích đến của hành động.

Ngoài ra, câu bị động còn được sử dụng khi người thực hiện hành động không quan trọng đối với ý nghĩa người nói muốn diễn tả

VD: This school was built ten years ago

Hoặc khi muốn câu nói mang tính chất khách quan

VD: It is believed that she has won the prize

Cấu trúc câu bị động

Một cách đơn giản, câu bị động có thể được chuyển đổi từ câu chủ động theo mô hình dưới đây        
Chủ động : S V O

• Bị động: S (new) be PII + (by agent)

1. Lấy tân ngữ (object) của câu chủ động làm chủ ngữ (subject new) của câu bị động
2. Đổi động từ của câu chủ động thành động từ bị động. Chú ý là trong cụm “be PII” ở câu bị động : be sẽ chia theo thì của V ở câu chủ động và be ở dạng số ít hay số nhiều tùy thuộc vào Subject new ở câu bị động còn PII luôn cố định.
3. Bảng quy đổi

Thì động từ	Cấu trúc bị động
Hiện tại đơn: People speak English here	Am/is/are + PII English is spoken here.
Hiện tại tiếp diễn They are painting the house	Am/is/ are being PII The house is being painted
Quá khứ đơn Somebody cleaned this room yesterday.	Was/ were PII This room was cleaned yesterday.
Quá khứ tiếp diễn My sister was baking the cakes	Was/were being PII The cakes were being baked by my sister
Hiện tại hoàn thành He hasn’t worn the jacket for years	Have/has been PII The jacker hasn’t been worn for years
Quá khứ hoàn thành They had destroyed all the documents when we arrived	Had been PII All the documents had been destroyed when we arrived
Tương lai đơn I’ll tell you when the time comes	Will be PII You’ll be told when the time comes
Tương lai tiếp diễn We will be holding talks at this time next year	Will be being PII Tasks will be being held at this time next year.
Tương lai hoàn thành We will have finished this report by Tuesday	Will have been PII This report will have been finished by Tuesday.
Be going to We are going to buy her a gift	Am/is/are going to be PII She is going to be bought a gift
Modal verbs (can/ could/ may/might/ should/ must/ have to…) The manager must sign the cheque	Can/should/must…+ be + PII The cheque must be signed by the manager
Modal perfect (can/could/may/might/should/must…+have PII ) We should have sent the letter last week	Can/should/must ….+ have been PII The letter should have been sent last week

Câu bị động với động từ quan điểm

1. Các động từ quan điểm phổ biến

Expect	Mong chờ	announce	Thông báo
Say	Nói	Report	Đưa tin
believe	Tin tưởng	forecast	Dự báo
think	Nghĩ	know	Biết
consider	Cho rằng	understand	Hiểu

1. Ví dụ

Chủ động: They say that he is the best student in the class.

Bị động:

C1: He is said to be the best student in the class

C2: It is said that he is the best student in the class

1. Cách chuyển đổi sang bị động

Chủ động : S1 (They/People) + động từ quan điểm (that) + S2 + V2 + O

Bị động :

C1:

S2 + be PII (động từ quan điểm) + to V (nếu động từ quan điểm và V2 cùng thì)

S2 + be PII (động từ quan điểm) + to have PII (nếu động từ quan điểm và V2 khác thì)

C2:

It+  be PII (động từ quan điểm) that S2  V2 O

Câu bị động với động từ tri giác

1. Các động từ tri giác:

See	Nhìn thấy	Notice	Nhận thấy
Smell	Ngửi thấy	Listen	Lắng nghe
Look	Nhìn	Hear	Nghe thấy
Watch	Xem	find	Tìm thấy
observe	Quan sát

1. Ví dụ

Chủ động: I saw him playing the piano

Bị động: He was seen to play the piano

1. Cách chuyển đổi sang bị động

• Chủ động:

S1 + V tri giác + S2 + doing Sth (…..ai đang làm gì)

Bị động: S2 + Be PII (động từ tri giác ) + to do Sth

• Chủ động :

S1 + V tri giác + S2 + do Sth (…..ai làm gì)

Bị động : S2 + be PII (động từ tri giác) + doing Sth

Các loại câu bị động đặc biệt

Chủ động	Bị động
Have Sb do Sth	Have sth done
Get Sb to do Sth	Get Sth done
Make Sb do Sth	Sb be made to do Sth Make sth done
Let Sb do Sth	Let Sth be done Sb be let do Sth Sb be allowed to do Sth

Câu bị động với câu mệnh lệnh

Chủ động	Bị động
Do Sth	Let Sth be done
Write your name here	Let your name be written here

Trên đây là những kiến thức quan trọng về câu bị động mà người học cần nắm được. Dù vậy, chỉ riêng kiến thức là không đủ, người học cần được luyện tập thường xuyên mới có thể nhuần nhuyễn được cách sử dụng câu bị động. Tại Language Link, các khóa tiếng Anh đều bao gồm mảng kiến thức này trong giáo trình, đặc biệt là trong khóa học tiếng Anh Trung học cơ sở. Ở đây, bạn sẽ được hướng dẫn chi tiết và cẩn thận về kiến thức câu bị động từ những giáo viên có trình độ chuyên môn cao.