Dạy trẻ tiểu học kĩ năng tự học để thành công

Cứ đến 8h tối, chị Giang (khu đô thị Định Công, Hà Nội) lại dừng mọi việc riêng lại để ngồi vào bàn cùng học với con. Bé Nam, con trai chị, đang học lớp 4 một trường tiểu học tại Hà Nội, thường  chỉ chịu  ngồi yên học bài khi mẹ hoặc bố ngồi kèm bên cạnh, còn không thì  “chỉ được một lúc cháu lại mất tập trung, lúc thì khát nước, lúc thì mỏi tay…” – chị Giang cho hay.

Bé Nam không phải trường hợp hiếm gặp. Trên thực tế, rất nhiều trẻ tiểu học ở Việt Nam không có kĩ năng tự học, cha mẹ thường xuyên phải ngồi học cùng con. Điều này đã tạo ra những đứa trẻ thụ động, dựa dẫm, khó thành công khi học ở các cấp cao hơn, hoặc khi du học.

Những lợi ích của việc trẻ tự học

Tự học, nghĩa là học mà không có sự giám sát trực tiếp của bố mẹ, là một cách học mang lại nhiều lợi ích. Lợi ích trước tiên phải kể đến là điểm số học tập. Những trẻ có khả năng tự học thường có điểm số cao hơn những trẻ khác bởi trẻ tích lũy được những kiến thức, nền tảng học vấn cơ bản.

Quan trọng hơn, tự học tạo cho trẻ hứng thú, hình thành thói quen học tập thường xuyên và suốt đời. Tự học cũng giúp trẻ hình thành và rèn luyện đức tính tự lập, ít phụ thuộc vào người khác trong cả học tập lẫn cuộc sống.

Đối với việc học ngoại ngữ, tự học càng quan trọng hơn nữa vì nếu bị ép buộc, trẻ dễ dàng mất hứng thú, mất động lực, dẫn đến việc học kém hiệu quả.

Muốn vậy, việc dạy cho trẻ những kĩ năng tự học từ sớm là việc làm cần thiết và đúng đắn.

Dạy trẻ tiểu học kĩ năng tự học như thế nào?

Dạy trẻ tự học bao gồm dạy trẻ một bộ kỹ năng quan trọng như kỹ năng ghi chép, kỹ năng lên lịch học, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng học qua từ điển (đối với việc tự học ngoại ngữ)… cùng với đó là tạo ra một môi trường học tập tích cực, giao bài tập cho trẻ, hướng dẫn trẻ cách học hiệu quả…

Kỹ năng ghi chú

Ghi chú là một kĩ năng cơ bản mà trẻ cần biết. Việc liên tục ghi chú khi học sẽ giúp trẻ ghi nhớ thông tin lâu hơn, và giúp xây dựng những kĩ năng sắp xếp quý giá.

Chẳng hạn, nếu bạn đang dạy trẻ bài học về hệ mặt trời, hãy cung cấp cho trẻ một bản liệt kê các hành tinh. Văn bản này nên có chỗ trống để trẻ có thể điền thông tin vào. Trong quá trình học các kiến thức mới về hệ mặt trời, trẻ có thể hoàn thành ghi chú của mình.

Hãy cân nhắc việc đưa ra cho trẻ các bài tập yêu cầu dùng phần ghi chú của mình để trẻ nhận ra giá trị của công cụ học tập hữu ích này. Các công cụ như bút nhớ dòng, bút màu và giấy nhớ rất hữu dụng cho việc ghi chú của trẻ.

Kỹ năng quản lý thời gian

Hướng dẫn cho trẻ dành một chút thời gian vào đầu giờ học để lên danh sách các bài tập, các chủ đề, kiến thức trẻ cần học, đặt ưu tiên cho hạng mục trẻ cần hoàn thành trước và sau, ước lượng thời gian trẻ cần để hoàn thành mỗi hạng mục. Việc này nên được lặp lại hàng ngày để hình thành nên thói quen và kỹ năng quản lý thời gian.

Kỹ năng tra từ điển

Học cách sử dụng từ điển hiệu quả là một việc làm quan trọng trong quá trình làm chủ một ngoại ngữ như tiếng Anh. Ngoài việc tra nghĩa hay cách phát âm của từ, trẻ tiểu học còn có thể học được rất nhiều từ từ điển như tăng nhận thức của trẻ về những thông tin mà trẻ tìm được trong từ điển, phát triển kĩ năng đoán từ mới, kích thích sáng tạo, làm việc nhóm…

Để dạy trẻ cách dùng từ điển hiệu quả, hãy tìm một quyển từ điển phù hợp với lứa tuổi của trẻ, đọc cùng trẻ và giải thích cho trẻ từ điển là gì, dùng như thế nào, và cùng trẻ thực hiện các hoạt động học thú vị cùng từ điển.