Speaking là một trong hai kỹ năng chủ động trong bài thi IELTS, cũng là một kỹ năng được đánh giá là khó khăn trong việc ôn luyện. Phần thi Speaking trong IELTS bao gồm 3 phần, mỗi phần lại bao gồm nhiều dạng câu hỏi và chủ đề khác nhau. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một chuỗi các từ vựng IELTS Speaking được sắp xếp theo các chủ đề thường xuất hiện trong phần thi IELTS.
I. Tầm quan trọng của từ vựng trong kỹ năng Speaking
Có 4 tiêu chí chấm điểm trong phần thi Speaking quan trọng nhất mà “sĩ tử” nào cũng phải ghi nhớ:
- Sự trôi chảy và mạch lạc (Fluency and Coherence): Thể hiện qua khả năng nói liền mạch, liên tục khả năng hiểu và diễn đạt của thí sinh.
- Khả năng sử dụng từ ngữ (Lexical Resource): Thể hiện qua vốn từ vựng phong phú và khả năng sử dụng từ vựng đúng ngữ cảnh, chính xác
- Sự chính xác và sự đa dạng trong ngữ pháp (Grammar Range and Accuracy): Thể hiện qua khả năng sử dụng một cách đa dạng và chính xác ngữ pháp
- Khả năng phát âm (Pronunciation): Thể hiện qua khả năng phát âm, bao gồm: cách phát âm chính xác, trọng âm, ngữ điệu chuẩn.
Như vậy, tiêu chí thứ 2 trong 4 tiêu chí đã thể hiện rõ tầm quan trọng của từ vựng đối với bài thi Speaking. Không chỉ sử dụng từ vựng đa dạng, phong phú mà mỗi từ vựng được dùng đều phải đúng ngữ cảnh. Các yếu tố cụ thể trong tiêu chí về từ vựng bao gồm:
- Collocations: những cụm từ hay được đi kèm với nhau, được người bản xứ ưa chuộng, dùng rất nhiều trong cả văn nói và viết.
Ví dụ: go jogging (not: do jogging)
- Connotation: nghĩa bóng, ý nghĩa của một từ/ cụm từ, từ đó biểu thị tính tích cực/ tiêu cực hay chung chung
Ví dụ: người ta dùng “an impact on” để miêu tả tác động tiêu cực, trong đó “an effect on” mang sắc thái chung
- Less common, idiomatic words or expression: hiểu đơn giản là sử dụng những từ/ cụm từ tuy không phổ biến với số đông nhiều người học tiếng Anh nhưng người bản xứ lại sử dụng một cách tự nhiên và thường xuyên.
Để sử dụng từ vựng một cách phong phú, đa dạng nhưng vẫn đúng ngữ cảnh, không chỉ học thuộc lòng là đủ. Bạn phải biết được từ ngữ đó được vận dụng trong hoàn cảnh nào, sử dụng thuần thục, biến từ mới thành từ của riêng mình. Để đạt được điều này, bạn cần áp dụng các cách thức học từ vựng hiệu quả.
II. Các giai đoạn học từ vựng IELTS Speaking hiệu quả
Như đã đề cập ở trên, cách học từ vựng vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số cách thức bạn có thể tham khảo trong quá trình ôn luyện và trau dồi từ vựng cho bài thi IELTS Speaking của mình.
1. Giai đoạn 1: Học từ vựng ở khắp mọi nơi mọi lúc
Chủ động luôn là điều bạn cần duy trì trong suốt quá trình học IELTS, không chỉ riêng trong giai đoạn học từ vựng này. Đừng mải miết tìm vô số các cuốn sách có sẵn nhiều từ vựng, hoặc chỉ đơn giản mở cuốn từ điển ra và học thuộc từ đầu đến cuốn. Đây là phương pháp học từ vựng kém hiệu quả nhất, khi bạn chỉ thuộc được mặt chữ chứ không thể hiểu hết ngữ cảnh cũng như cách sử dụng mỗi từ/ cụm từ.
Hãy học từ vựng thông qua thói quen đọc hoặc xem các tài liệu, tư liệu ngoại văn mỗi ngày. Chỉ khi nhìn trong văn cảnh, bạn mới hiểu được từ này được sử dụng trong hoàn cảnh nào, từ kia phù hợp với tình huống nào.
Với riêng kỹ năng Speaking, bạn có thể học từ vựng qua các bộ phim, các show truyền hình, hay các kênh tin tức nước ngoài. Một vài gợi ý bạn có thể tham khảo:
- Phim: bạn có thể xem qua các websites như Netflix, Amazon prime
- Show giải trí: The Ellen Show, Jimmy Kimmel Live, The late show with stephen Colbert, The Tonight Show Starring Jimmy Fallon,…
- Kênh tin tức: CNN, BBC, ABC,…
Thậm chí, bạn có thể học từ vựng qua các bài hát. Đây cũng là phương pháp học từ vựng khá đơn giản và vô cùng thư giãn. Mỗi ngày bạn chỉ cần lựa chọn một bài hát, học thuộc phần lời, tra cứu các từ mới và ngân nga theo giai điệu để ghi nhớ.
2. Giai đoạn 2: Học từ vựng chuyên sâu
Sau khi có một nền tảng từ vựng tương đối cơ bản, bạn có thể chuyển sang giai đoạn học chuyên sâu. Lúc này, hãy chọn cho mình một cuốn sách chuyên về từ vựng, phù hợp với trình độ hiện tại của mình và ôn tập. Về tài liệu, bạn có thể tham khảo bài viết Sách học từ vựng IELTS hiệu quả nhất cho mọi trình độ để tìm cho mình các cuốn sách học từ vựng phù hợp nhất.
Ngoài ra, việc học một danh sách các từ vựng dài nhưng chẳng liên quan gì đến nhau vừa tốn thời gian, công sức lại khó ghi nhớ. Hãy nhóm các từ vựng thành các “họ từ”, bạn sẽ dễ dàng liên tưởng và kết nối các từ với nhau hơn. Với bài thi Speaking IELTS, việc học từ vựng theo từng chủ đề sẽ là lựa chọn tối ưu, vì bạn vừa có thể ôn luyện từ mới, vừa tập luyện từng câu hỏi / dạng bài trong kỹ năng nói. Điều này cũng giúp bạn dễ dàng ghi nhớ từ vựng vì bạn phải vận dụng chúng thường xuyên, liên tục.
Bên cạnh đó, để tận dụng thời gian, trong quá trình học các kỹ năng còn lại như Reading, Speaking và Writing, bạn hoàn toàn có thể ghi chép các từ mới xuất hiện. Bạn cũng có thể học từ vựng qua các bài mẫu Speaking điểm cao, đây là một trong những cách học cực kỳ hữu hiệu, bám sát nhu cầu band điểm của bản thân bạn.
3. Giai đoạn 3: Luyện tập các kỹ năng cụ thể qua vốn từ vựng đã thu được
Sau khi có được nền tảng từ vựng tương đối vững, bạn có thể áp dụng chúng vào từng kỹ năng cụ thể trong bài thi IELTS. Đây có thể trùng khớp với giai đoạn luyện đề, sau khi bạn đã nâng cao đủ bốn kỹ năng của mình. Sau khi học từ vựng xong, cách để ghi nhớ từ vựng lâu nhất là sử dụng thường xuyên, liên tục. Đặc biệt với hai kỹ năng Speaking và Writing, việc bạn sử dụng chính từ vựng mình thu được sẽ góp phần lớn vào thành bại của bạn trong kỳ thi thật.
III. Từ vựng IELTS Speaking theo chủ đề thường gặp
Dưới đây là link tổng hợp một số từ vựng band 7.0 thuộc một số chủ đề quen thuộc (Education, Health, Music, …) trong phần thi Speaking IELTS. Mỗi chủ đề có kèm theo phần hướng dẫn trả lời một số câu hỏi thuộc chủ đề đó để bạn tham khảo và vận dụng luôn cho câu trả lời của mình.
Bài viết này đã cung cấp một số từ vựng IELTS Speaking thuộc một số chủ đề quen thuộc cũng như các lưu ý khi học từ vựng trong kỹ năng nói. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ tìm ra phương pháp học từ vựng hiệu quả và mở rộng được vốn từ của mình.